آبشارهای شوشتر که به آبشارهای سیاکاها شوشتر معروف است در استان خوزستان و در شهر شوشتر واقع شده است. سازههای آبی شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند.
دقیقا مشخص نیست كه این محوطه در چه زمانی بوجود آمده ولی شواهد موجود نشان می دهد كه احتمالا در دوره ساسانی، خصوصاً در زمان سلطنت شاپور اول بنا شده است. طبق نوشته كتاب تذكره شوشتر، در زمان اردشیر بابكان (بنیانگذار سلسله ساسانی در سال 224میلادی) بخاطر اینكه آب را به شرق و جنوب شوشتر رسانده و كشاورزی منطقه را رونق دهند، ساخت رود گرگرشروع و تا سلطنت شاپور، فرزند اردشیر، ادامه یافت.
بر روی این نهر، پل بند گرگر ساخته شد، كه نه تنها از طغیان آبهای اضافی جلوگیری می كرد، بلكه شهر شوشتر را با شرق آن (مسجد سلیمان و اهواز) مرتبط می ساخت بطوری كه درگذشته نزدیك این پل بند، دروازه گرگر وجود داشت. درون محوطه آبشارها، حدود 40 آسیاب وجود داشت كه این آسیاب ها در بخش شمالی، شرقی و غربی قرار داشتند. از آسیاب ها برای تهیه آرد استفاده می شد.به مرور زمان بر اثر حوادث طبیعی (سیل و زلزله) وعوامل انسانی اكثر این آسیاب ها رو به تخریب نهادند.در حال حاضر آسیاب رضا گلاب توسط پایگاه میراث فرهنگی سازه های آبی تاریخی شوشتر، مرمت و در حال فعالیت می باشد.
پیشنهاد میکنیم این مطلب را نیز مشاهده کنید : خانه مستوفی
در مجموعه آبشارهای سیاکاها ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در قسمت انتهایی ضلع غربی این مجموعه، سیکا قرار دارد که دسترسی به فضای درون آن از طریق چند پله دستکند میسر است.درون این فضا یک حوض 8 ضلعی با کانالهای کوچک به چشم میخورد. آب این حوض از طریق یک جوی که از دیواره سیکا خارج میشود تأمین و از طریق دو کانال کوچک به درون رودخانه هدایت میشود.
آبشارهای شوشتر جزئی از کانالهای آبرسانی به آسیابها بوده که بعدها در دوره قاجار و در زمان حکومت محتشم (از حکام محلی) سدی در این مکان زده شده و در این مکان آب از یک قسمت داخل و وارد یک 8 ضلعی گود شده و سپس از این 8 ضلعی وارد دو کانال و از آنجا وارد رودخانه میشود.در مورد معنای «سیکا» نظرات متفاوتی ارائه شده است. لغت نامه دهخدا سیکا را نوعی مرغابی یا نوعی درخت و قومی از هندوان دارای مهب وشنو که شعبهای از آیین بودائیست معرفی میکند.